Hejmara aktîvîst û şoreşgerên Suryanî yên li Elmanyayê ketin ber lêpirsînê gihîşt 7 kesî. Aktîvîstê Suryanî Samî Baydar got, ji bo rêxistina Aramiyên Komunîst a Mezopotamyayê bikeve çarçoveya qanûna 129b amadekarî tên kirin.
Dewleta Elman zextên xwe yên li ser Aramiyên Komunîst ên Mezopotamyayê berfireh dike.
Aramiyên Komunîst ên Mezopotamyayê di nava Suryanî/Asûriyan de xwe bi rêxistin kir û sala 2017’an hate ragihandin. Ala Aramiyên Komunîst ên Mezopotamyayê par hatibû qedexekirin. Lê belê bi taybetî li eyaletên Baden-Wurttemberg û Bavyera yên li başûrê Elmanyayê, hêzên dewletê qîma xwe bi vê qedexeyê neanîn û zextên xwe yên li ser şoreşger û aktîvîstên Suryanî zêde dikin.
JI BO MADEYA 129B AMADEKARÎ TÊN KIRIN
Destpêkê li bajarê Aûgsbûrgê di 1’ê Gulana 2018’an de ji ber ku di xwepêşandanên 1’ê Gulanê de ala rêxistina Aramiyên Komunîst a Mezopotamyayê hildan du aktîvîstên Suryanî ketin ber lêpirsînê. Samî Baydar der barê zexta li aktîvîstên Suryanî agahî da ANF’ê û diyar kir, lêpirsîna destpêkê ya li dijî wan hate kirin, ji ber ku ala wan û ala DHKP-C’ê tevlîhev kirin, lêpirsîn hate kirin.
Baydar got, “Hevalên me ji polîsan re gotin ku ala wan hildane ne ala DHKP-C ye, lê belê ala Aramiyên Komunîst a Mezopotamyayê ye. Lê belê polîsan ji wan re ragihandin ku ev al jî bi hinceta ‘qanûnên xwepêşandan û komeleyê sûc e’ û bi vî rengî ketin ber lêpirsînê. Bi gitşî 3200 Euro cezayê pereyan li van hevalên me hate birîn. Hevalên me jî diyar kirin ku wî vî cezayî nedin û mijar bir ber destê dadgehê.
Em hîn bûn ku ji bilî van her du lêpirsînan hin lêpirsînên din jî tên meşandin. Li gorî agahiyên li ber destê me niha li dijî şoreşger û aktîvîstên Suryanî bi giştî 7 lêpirsîn hene. Lêpirsîn niha bi hinceta ‘binpêkirina qanûna komele û xwepêşandanan’ tên kirin. Yek ji wan kesên ketine ber lêpirsînê ez im.”
Baydar anî ziman ku parêzerê wî dosya xwest, lê belê biryara nepenîtiyê li dijî dosyayê hatiye wergirtin û got, “Ji ber ku li gorî qanûna 129b lêpirsîn dest pê kirin. Eger ev yek biçe ber destê dadgeriyê hingî wê şoreşgerên Suryanî ji niha û pê ve li gorî qanûna 129b karibin bên darizandin.”
‘RÊXISTINEKE NÛ YA TEVGERA AZADIYÊ YA NETEWEYÎ NAXWAZIN’
Samî Baydar ku di heman demê de li Dêra Suryanî-Ortodoks a li Elmanyayê zanyarekî olî ye, dibêje ku lêpirsînên li dijî wan û amadekariyên qanûnî tiştekî tesadûfî nîne.
Baydar diyar kir, dewleta Elman ji bilî tevgerê sosyalîst dixwaze rêxistinên têkoşîna rizgariya neteweyî dimeşînin bitepisînin û got, “Bi dîtina min, rayedarên dewletê yên Elman bi vî rengî difikirin. PKK ku têkoşîna azadiya gelê Kurd dimeşîne têrê nekir, niha jî rêxistinek ku ij bo azadiya gelê Suryanî têdikoşe afirî. Ji bo ew jî mîna PKK û rêxistinên din mezin nebin em asteng bikin. Bêguman sedem ne tenê ev e, ji ber hevkariya xurt a bi rejîma Erdogan re Elmanyayê em kiriye hedef.”
